Các phương pháp diệt khuẩn

Các phương pháp diệt khuẩn có thể gồm: các phương pháp vật lý, các phương pháp hóa học và các phương pháp sinh học. Dưới đây là tóm tắt các phương pháp đó.

1. Phương pháp vật lý

Sử dụng các tia bức xạ mang năng lượng cao như tia cực tím (ánh sáng bước sóng ngắn, màu tím), tia gamma (diệt khuẩn hoa quả thực phẩm) để diệt khuẩn. Sử dụng các môi trường mang năng lượng như thiêu đốt (700-800oC), nước nóng (trong khoảng 70-100-120oC, áp suất thường hay áp suất cao), sấy khô, sấy ướt... Gần đây người ta còn dùng plasma, nước hoạt hóa bằng plasma (plasma activated water), nước điện hóa để diệt khuẩn (electrolysed water). Các tia hay hạt mang năng lượng đó dễ dàng tiêu diệt tế bào vi khuẩn.

2. Phương pháp sinh học

Dùng nước muối để rửa vết thương hoặc rửa thực phẩm dựa trên cơ chế thẩm thấu của màng tế bào vi khuẩn. Nước muối mặn hơn nước trong tế bào và lập tức có hiện tượng thẩm thấu để cân bằng ion natri. Vì vậy nước từ tế bào vi khuẩn thẩm thấu ra môi trường (mặn hơn) để giảm độ mặn của môi trường, kết quả là tế bào vi khuẩn mất nước và bị chết. Một phương pháp quan trọng khác là vaccine: Cấy độc tố của vi khuẩn đã chết hoặc yếu vào cơ thể để tạo kháng thể chống lại độc tố đó. Phương pháp này có khả năng diệt cả vi khuẩn và virus (thuốc kháng sinh khó hoặc không diệt được virus).

3. Phương pháp hóa học

Rất nhiều hóa chất được sử dụng để diệt khuẩn dựa trên cơ chế oxy hóa như clo và các hợp chất của clo, ozone, oxy già H2O2, thuốc tím, phenol, andehyt, một số loại acid, kiềm và cả cồn.